Kemiskinan adalah subjektif dan relatif.
Sukar bagi kita menentukan seseorang itu fakir ataupun miskin. Ini kerana, ada
orang yang kelihatan bahagia dan nampak senang, sedangkan dia mungkin
kekurangan belanja. Ada juga orang yang nampak hebat bergaya, bertali leher dan
berkereta besar walhal pendapatannya benar-benar cukup makan. Maka, kaya atau
miskin sukar ditentukan dek mata kasar.
Lembaga Zakat Selangor (LZS) melalui Fatwa Pengurusan Agihan Zakat
Selangor tahun 2002, telah menerima definisi yang dikeluarkan oleh Majlis Fatwa
Negeri Selangor bahawa takrifan fakir dan miskin itu ialah:
Fakir ialah orang Islam yang
tidak mempunyai harta atau pekerjaan atau ada pekerjaan tetapi tidak halal atau
ada pendapatan tetapi tidak mencapai 50 peratus daripada had kifayah, untuk
keperluan diri atau keperluan diri tanggungannya
Miskin ialah orang Islam yang
mempunyai harta atau pendapatan halal yang hanya boleh menampung 50% untuk
keperluan diri atau keperluan diri dan tanggungan tetapi tidak mencapai had
kifayah
Dalam konteks hari ini, kita boleh mendefinisikan orang fakir itu sebagai
miskin tegar atau miskin mutlak. Manakala kepada golongan miskin yang masih
mampu hidup walau serba kesempitan hanya dianggap miskin sahaja.
Kemiskinan berasal dari kata miskin, dari segi
literatur kita akan lebih sering menemukan kata tersebut diertikan
sebagai sebuah keadaan seseorang atau sekelompok orang yang tidak memiliki
cukup harta. Atau menunjukkan kategori orang yang sekadar memenuhi keperluan hidupnya sahaja. Sebutan miskin dengan mudah diberikan kepada
orang-orang yang tidak mampu menampung kehidupannya secara layak.
Ada dua kriteria miskin, iaitu yang
boleh dinilai berdasarkan pendapatan isi rumah dan satu lagi faktor lain
seperti bebanan yang tidak boleh dinilai mengikut pendapatan isi rumah.
Isi pendapatan rumah RM3,000 hingga RM4,000 jika menetap di luar bandar
sudah cukup selesa, sebaliknya nilai yang sama bagi sesetengah golongan yang menetap
di bandar masih tidak mencukupi. Miskin
bandar boleh dikategorikan mereka yang memiliki bebanan dan komitmen tinggi
serta tiada lebihan pendapatan.
Golongan isi rumah berpendapatan bawah
RM6,000 juga termasuk dalam kumpulan
miskin bandar wajar diberi pertimbangan untuk menikmati bantuan yang disediakan
kerajaan menerusi peruntukan Bajet 2019.
Kemiskinan bandar menjadi isu penting kerana kajian dijalankan Institut
Penyelidikan Ekonomi Malaysia (MIER) menunjukkan lebih daripada dua pertiga
rakyat Malaysia kini tinggal di kawasan bandar. Golongan terbabit dianggap
kumpulan pertengahan (M40) dan mereka sering tercicir daripada menerima
kemudahan bantuan disediakan kerajaan.
Mereka yang berpendapatan isi rumah bawah
RM6,000 sebulan itu tidak berpeluang menikmati bantuan disediakan sedangkan
mereka pembayar cukai setia setiap bulan kepada kerajaan. Kumpulan isi rumah
berpendapatan 40 peratus pertengahan tidak bersamaan dengan kelas menengah. Menerusi
pembentangan Bajet 2019, diharapkan golongan berkenaan tidak dipinggirkan
kerana kos sara hidup di bandar semakin meningkat dan membebankan.