Kesalahan Penggunaan Perkataan

 

Memartabatkan Bahasa Melayu

Bil.6/2022 BMKPM

Munsyi Md Rasul bin Haron

1.1       Pengenalan

Kesalahan penggunaan perkataan berpunca daripada kekurangan pemahaman mengenai makna, konteks penggunaan dan fungsi sesuatu perkataan. Kesalahan yang paling sering dilakukan ialah penggunaan kata sendi nama, kata ganti nama dan kata soal. Misalnya, penggunaan kata ganti nama orang pertama dan orang kedua mempunyai konteks sosial yang amat kuat. Kata soal pula sering digunakan dalam ayat penyata walaupun penggunaannya terhad untuk tujuan menyoal dan dalam situasi ketidakpastian.

1.2       Kata Sendi Nama

Kesalahan jenis ini adalah antara yang paling banyak dilakukan oleh pengguna bahasa. Puncanya adalah kerana kekurangan pengetahuan mengenai fungsi sesetengah kata sendi nama. Kesalahan tersebut ialah menggunakan kata sendi nama “di“, khususnya dalam frasa “di kalangan“ dan “di hari“; menggunakan kata sendi “ke“ dan “dari“ pada posisi hadapan frasa nama waktu, dan tidak dapat membezakan penggunaan kata sendi nama “dalam“ dengan frasa sendi nama “di dalam“ dan “antara“ dengan “di antara“.

1.2.1 “Di kalangan“ dan “Di hari“

Kata sendi ‘di’ mengisi dua posisi sahaja, iaitu di hadapan frasa nama tempat (1a-c) dan frasa nama arah (2a-c).

(1)

a. di pejabat

b. di Universiti Sains Malaysia

c. di Pulau Pinang

(2)

a. di atas

b. di hadapan

c. di sebelah

Penggunaan kata sendi “di“ selain daripada dua posisi ini dianggap tidak gramatis. Oleh itu, penggunaan “di“ di hadapan frasa nama bukan tempat dan arah, misalnya frasa nama abstrak (3a) dan masa (3b-d) adalah tidak gramatis.

(3)

a. *di kalangan

b. *di hari

c. *di zaman

d. *di era

“Kalangan“ dalam (3a) sama erti dengan “golongan“ atau “kumpulan“. Oleh itu, kata sendi yang boleh hadir di hadapannya ialah “dalam“. “Hari“ (3b), “zaman“ (3c) dan “era“ (3d) ialah frasa nama masa. Oleh itu, kata sendi yang boleh hadir di hadapannya ialah “pada“.

(3)

a. dalam kalangan

b. pada hari

c. pada zaman

d. pada era

Contoh penggunaan dalam ayat adalah seperti (4a-d) yang berikut:

(4)

a. Dia yang terpintar dalam kalangan pelajar kelas ini.

b. Kelas bahasa Malaysia diadakan pada hari Rabu.

c. Pada zaman batu, manusia dipercayai hidup di dalam gua.

d. Kehidupan manusia pada era teknologi maklumat dan komunikasi ini sepatutnya lebih mudah.

1.2.2 “Di dalam“ dan “Dalam“

Frasa “di dalam“ ialah kombinasa kata sendi nama “di“ dan kata nama arah “dalam“. Frasa ini mengisi posisi hadapan frasa nama konkrit (5a-c). Secara bersendirian, “dalam“ boleh berfungsi sebagai kata sendi nama. Dalam fungsi ini, ia mengisi posisi hadapan frasa nama abstrak (6a-c).

(5)

a. di dalam kotak

b. di dalam kereta

c. di dalam rumah

(6)

a. dalam hal ini

b. dalam masalah ini

c. dalam situasi ini

Dalam (5a-c), “kotak“, “kereta“ dan “rumah“ ialah frasa nama konkrit. Oleh itu, penggunaan kata sendi nama “di“ dan arah “dalam“ adalah gramatis. Dalam situasi ini, kata sendi “dalam“ tidak boleh digunakan secara bersendirian.

(5)

a. *dalam kotak

b. *dalam kereta

c. *dalam rumah

Dalam (6a-c) pula, “hal ini“, “masalah ini“ dan “situasi ini“ ialah frasa nama abstrak. Oleh itu, penggunaan kata sendi nama “dalam“ adalah gramatis. Dalam situasi ini, penggunaan kata sendi “di“ adalah tidak gramatis.

(6)

a. *di dalam hal ini

b. *di dalam masalah ini

c. *di dalam situasi ini